Sacharoza to związek organiczny, który należy do grupy węglowodanów i złożony jest z fruktozy oraz sacharozy. Jest ona podstawowym składnikiem cukru buraczanego i trzcinowego.
Sacharoza to disacharyd, czyli cukier złożony z reszt monosacharydowych, które połączone są wiązaniem glikozydowym. Sacharoza naturalnie występująca jest zbudowana z reszty glukozy oraz fruktozy. Grupy połączone są przy pomocy wiązań α,β – 1,2 glikozydowych.
Sacharoza jest ciałem stałym, bezbarwnym i krystalicznym (temperatura pokojowa). Jest nietoksyczna, posiada słodki smak oraz jest dobrze rozpuszczalna w wodzie. Temperatura topnienia wynosi 184 °C.
Sacharoza jest cukrem nieredukującym. W środowisku kwaśnym ulega hydrolizie. Proces ten przebiega dosyć wolno, jednak za pomocą enzymów można go przyspieszyć. Hydrolizę sacharozy przyspiesza się dwuwinianem potasu (jest to produkt uboczny przy produkcji wina) lub sokiem z cytryny, a także za pomocą słabszych kwasów. Również kwaśność soku żołądkowego ma wpływ na przekształcenie sacharozy w czasie trawienia na glukozę i fruktozę.
Sacharoza i jej zastosowanie
Sacharoza jest głównym składnikiem wyrobów cukierniczych i deserów. Używa się jej również do słodzenia. W odpowiedni stężeniu wykorzystuje się ją do konserwowania żywności.
Sacharozę na skalę przemysłową otrzymywano na Bliskim Wschodzie, natomiast z trzciny cukrowej produkowano ją już w starożytności. Cukier wyrabiany był także w Indiach i Chinach. Za sprawą Greków pojawił się w Europie, sprowadzili go oni w IV w. p.n.e., stosowany był wówczas jako kosztowny lek.
Po odkryciu Ameryki przez Europejczyków założone zostały ogromne plantacje trzciny cukrowej, dzięki czemu dostawy cukru do krajów Europejskich znacznie wzrosły. Proces otrzymania cukru z buraków cukrowych opracował w 1747 roku niemiecki chemik Andreas Sigismund Marggraf. Pierwszą cukrownię wybudowano na Śląsku w 1802 r.