Hydroliza soli

Hydrolizą soli nazywamy reakcję chemiczną, która zachodzi po dysocjacji elektrolitycznej (procesie rozpadu cząsteczek związków chemicznych na kationy i aniony (jony)) soli podczas rozpuszczania w wodzie. Roztwory soli są zasadowe, bardziej lub mniej kwaśne i nie posiadają obojętnego pH.

Biorąc pod uwag teorię Lewisa jony powstałe po procesie dysocjacji są kwasami – kationy albo zasadami – aniony i mogą reagować z wodą, jak kwasy i zasady wg teorii Arrheniusa. W takim znaczeniu, taka reakcja to hydroliza elektrolityczna soli, przebiega ona bardzo podobnie jak reakcje innych elektrolitów (słabych), wg. prawa rozcieńczeń Ostwalda.

Hydroliza nie zachodzi wówczas gdy sole są nierozpuszczalne w wodzie oraz w przypadkach soli mocnej zasady i mocnego kwasu.

Hydroliza soli – przykłady

Poniższe przykłady zobrazują wszystkie możliwości reakcji hydrolizy:

  1. W reakcji soli słabej zasady oraz mocnego kwasu (NH4Cl):

NH4++Cl+H2ONH3·H2O+H++Cl

jony chlorkowe nie biorą w niej udziału, a powstałe jony wodorowe powodują nadanie roztworowi soli odczynu kwaśnego:

NH4++ H2ONH3·H2O+H+

w tym przypadku jest to hydroliza kationowa.

  1. W reakcji soli mocnej zasady oraz słabego kwasu (FK):

K++F+H2OK++OH+HF

jony potasowe nie biorą w niej udziału, a powstałe jony wodorotlenkowe powodują nadanie roztworowi soli odczynu zasadowego:

F+H2OHF+OH

w tym przypadku jest to hydroliza anionowa.

  1. Z reakcji soli słabej zasady oraz słabego kwasu (CH3COONH4): 

CH3COO + NH4+ + H2O CH3COOH + NH3·H2O

hydrolizie ulegają kation i anion, a produktami tej reakcji są słaba zasada oraz słaby kwas. Reakcja ta nosi nazwę hydrolizy kationowo-anionowej.

  1. W reakcji soli mocnego kwasu oraz mocnej zasady (NaCl):

Na+ + Cl + H2O Na+ + OH + H+ + Cl

jak uprościmy po obydwu stronach równania identyczne jony, które w reakcji nie biorą udziału, otrzymamy:

H2OH++OH

(dysocjacja wody). Roztwór obojętny, reakcja hydrolizy w tym przypadku nie zachodzi (brak jonów soli, oraz ta sama ilość jonów  oraz wodorotlenkowych).