14. Fale sprężyste.
14.1 Podstawowe pojęcia fizyki fal:
fala – proces rozchodzenia się drgań w przestrzeni.
czoło fali – zbiór punktów do których dochodzą drgania w chwili t.
powierzchnia falowa – zbiór punktów drgających w jednakowej fazie.
14.2 Podział fal (ze względu na kierunek drgań cząstek):
–fale podłużne (cząstki ośrodka drgają wzdłuż kierunku rozchodzenia sie fali)
–fale poprzeczne (cząstki drgają prostopadle do kierunku rozchodzenia się fali)
W ośrodkach ciekłych i gazowych możliwe jest rozchodzenie się tylko fal podłużnych. W ciałach stałych natomiast możliwe jest powstawanie zarówno fal poprzecznych jak i podłużnych.
14.3 Podział fal (ze względu na kształt powierzchni falowych):
– fale płaskie (powierzchnie falowe mają kształt równoległych płaszczyzn)
– fale kuliste(powierzchnie falowe mają kształt współśrodkowych sfer)
14.4 Parametry fali płaskiej:
x – oś wzdłuż której rozchodzi się fala
ξ – wychylenie cząstek z położenia równowagi
λ – długośc fali – to odległość na którą rozchodzi się fala w czasie równym okresowi drgań cząstek ośrodka T.
Zachodzi więc wzór:
υ– prędkośc fali
14.5 Równanie fali płaskiej:
Równaniem fali nazywamy wyrażenie przedstawiające wychylenie drgającej cząstki w funkcji jej wpsółrzędnych czasoprzestrzennych.
Funkcja ta jest periodyczna (okresowa) zarówno ze względu na czas jak i współrzędne przestrzenne.
Równanie fali płaskiej ma następującą postać matematyczną:
gdzie:
A – amplituda drgań
t – czas
x – położenie
ω – pulsacja (częstośc kołowa)
k – liczba falowa
α – faza początkowa fali
oraz zachodzą zależności: